Arcydzięgiel litwor – Bazylia pospolita

bazyliaPrzyprawy – naturalne części roślin (korzenie, kłącza, cebule, kora, liście, kwiaty, owoce, nasiona bądź też ich części składowe) odznaczające się w stanie świeżym lub wysuszonym osobliwym smakiem lub zapachem, dodawane do produktów spożywczych oraz potraw, w celu zwiększenia ich smakowitości, pobudzenia apetytu oraz wzmożenia procesów trawienia. Podstawowy, choć niepełny, wybór przypraw krajowych i zagranicznych obejmuje kilkadziesiąt pozycji.

Arcydzięgiel litwor – dzięgiel, litwor
roślina dwuletnia, dziko rosnąca w Polsce w Sudetach i Karpatach. Zastosowania kulinarne: młode pędy i ogonki liściowe jako jarzyna, kandyzowane (anżelika) – do zdobienia tortów, korzenie i owoce jako przyprawa kuchenna, ponadto surowiec do wyrobu ziołowej nalewki, tzw. dzięgielówki. (aha) Zastosowania lecznicze: korzeń działa rozkurczowo, moczopędnie, wykrztuśnie, pobudza czynności żołądka, wzmacnia ogólnie,

Bazylia pospolita
roślina jednoroczna, uprawiana głównie w ciepłych krajach południowej Azji, północnej Afryki i południowej Europy, również w Polsce. Jako przyprawa używane są liście świeże i (mniej aromatyczne) suszone oraz suszone nasiona (mające delikatny smak pieprzu). Zast. kulinarne.: do ryb, niektórych zup (np. ziemniaczanej), potraw z makaronów, jaj i sera, do sosów, majonezów, winegretu itp.
Zast. lecznicze.: wzmacnia i pobudza czynności żołądka, likwiduje nadmierną fermentację i wzdęcia, działa rozkurczowo, moczopędnie, mlekopędnie.