Róże pnące

W grupie róż pnących wyodrębniają się, najogólniej rzecz biorąc, trzy rasy różniące się między sobą głównie charakterem i siłą wzrostu oraz ogólnym pokrojem. Różnice te znajdują oczywiście swoje odbicie w zakresie zastosowania.

Najbardziej zbliżają się do klasycznych pnączy odmiany pochodzące od dzikiego gatunku wschodnioazjatyckiego Rosa wichuraiana. Odmiany te charakteryzują się bardzo silnym (3—5 m) wzrostem, wiotkimi, płożącymi się pędami oraz drobnymi, błyszczącymi liśćmi, którymi są pokryte bardzo obficie. Nie mogą one, poza nielicznymi wyjątkami, rosnąć swobodnie, ze względu na płożący charakter wzrostu; wymagają zatem podpór i rusztowań. Ta rasa róż pnących najlepiej czuje się w roli klasycznych pnączy, a więc doskonale pokrywają wszelkiego rodzaju ściany, mury, parkany, pergole, trejaże, łuki itp. Charakter ich wzrostu pozwala poza tym na stosowanie ich jako roślin pokrywających wszelkie partie terenu o znacznych różnicach poziomów. Można też je prowadzić w formach piennych, jako tzw. róże płaczące. Typowym przykładem róż tej rasy są takie odmiany, jak Dorothy Perkins, Excelsa, Sodenia, Hiawatha, o których już poprzednio wspominaliśmy. Do niedawna znane były jedynie odmiany nie powtarzające kwitnienia — jak wyżej wymienione — ostatnio przybywa nam coraz więcej odmian o kwitnieniu ciągłym, trwającym przez całe lato, jak np. wyborna odmiana New Dawn i jej pochodne. W tej rasie spotkać można odmiany o nadzwyczaj silnym wzroście; w sprzyjających warunkach klimatycznych i glebowych mogą osiągnąć wysokość do 8 m. Do takich m. in. należą Fraulein Octavia Hesse, Gerbe Rose. Najsłabiej rosnące osiągają wysokość około 2 m (White New Dawn).

Następna rasa róż pnących — to odmiany pochodzące od Rosa multiflora Thunb. Odznaczają się one wzrostem nieco słabszym (2—4 m) i zdecydowanie sztywniejszymi, ustawionymi ukośnie lub pionowo pędami; przydatność zatem tych róż jako pnączy jest w pewnej mierze ograniczona. Nadają się jednak doskonale do zastosowania w roli krzewów wolno stojących, dając niepospolite efekty. W tej rasie znajdują się zarówno odmiany nie powtarzające kwitnienia (Tausendschon, Rubin, Veilchenblau, Chaplin Pink Climber), jak i powtarzające (Blaze Superior). Podobny charakter wzrostu, a więc i zastosowania, mają mieszańce pochodzące od różnych innych gatunków, jak np. Baltimore Belle, Danse du Feu, Flammentanz, Le Reve, których ostatnio ukazuje się coraz więcej.

Trzecia rasa róż pnących najmniej ma wspólnego z pnączami, a zbliża się najbardziej do zwykłych krzewów ozdobnych. Zaliczane są do niej liczne mieszańce róż pnących z bukietowymi — tzw. rasa Lamberta (R. lambertiana hort.) — oraz różne inne mieszańce, a także długopędowe formy róż wielkokwiatowych i bukietowych, tzw. Climbing. Osiągają one zazwyczaj wysokość około 2 m, rzadko więcej. Dla naszych warunków najbardziej przydatne są odmiany z rasy Lamberta, jak Elmshorn, Golden Showers, Wilhelm, które rosną do wysokości 1,5—2 m, kwitną nieprzerwanie całe lato i są znakomitymi krzewami ozdobnymi dla każdego założenia parkowego i ogrodowego.

Owe „Climbing” u nas nie zyskały większej popularności, gdyż co do siły wzrostu, obfitości kwitnienia i wytrzymałości na mróz wyraźnie ustępują wielu innym odmianom.

W okresie powojennym wyhodowana została nowa rasa róż pnących, nazwana od nazwiska hodowcy: Rosa kordesii hort. Rasa ta wywodzi się od udanego mieszańca otrzymanego ze skrzyżowania róży pnącej Max Graf, należącej do mieszańców Wichury (R. wichuraiana Crep.) z różą pomarszczoną (R. rugosa Thunb.). Udało się to Wilhelmowi Kordesowi, światowej sławy hodowcy niemieckiemu, w roku 1940. W następstwie dalszych prac hodowlanych otrzymano dużą już dzisiaj grupę odmian, głównie powtarzających kwitnienie, wyrastających do 2—4 m i odznaczających się dużą wytrzymałością na mrozy, którą to cechę dziedziczyły te odmiany po gatunku rodzicielskim — R. rugosa Thunb. Przedstawicielki tej rasy róż pnących co do siły wzrostu i ogólnego pokroju wykazują dość znaczne różnice; obok prawie płożących się odmian, jak np. Leverkusen, spotyka się odmiany o pędach wyprostowanych, sztywnych, jak np. Parkdirektor Riggers; obok słabiej rosnących, jak Gruss an Heidelberg (około 2 m) — są rosnące silniej (do 4 m), jak Sympathie. Zastosowanie zatem róż tej rasy może być bardzo urozmaicone; odmiany silniej rosnące można sadzić jako pnącza, odmiany słabiej rosnące i o sztywniejszych pędach można! stosować jako wolno stojące krzewy ozdobne.