Podkładki dla drzew i krzewów owocowych

podkładOdmiany uprawne drzew i krzewów owocowych nie są rozmnażane z nasion, ponieważ dają potomstwo zróżnicowane, o bardzo dużej zmienności cech i w bardzo małym stopniu dziedziczą cechy rośliny matecznej. Dla uzyskania z nasion osobników zbliżonych do rośliny matecznej konieczna jest selekcja przez wiele pokoleń, trwająca niekiedy przez kilkadziesiąt lat. W celu otrzymania w krótkim czasie dużej liczby osobników identycznych z rośliną mateczną stosuje się w praktyce rozmnażanie wegetatywne.
Polecane do uprawy odmiany drzew owocowych rozmnaża się przez szczepienie lub okulizację na podkładkach otrzymanych z nasion lub rozmnażanych wegetatywnie.
Otrzymane w wyniku szczepienia drzewka składają się z dwóch komponentów: zraza (odmiany uprawnej) i podkładki, wzajemnie oddziałujących na siebie. Tak otrzymane drzewka różnią się pod względem budowy w sposób zasadniczy od roślin otrzymanych przez sadzonkowanie lub kopczykowanie (krzewy agrestu i porzeczek), które stanowią wierne powtórzenie cech rośliny matecznej.
Przy rozmnażaniu odmian przez szczepienie na podkładkach otrzymanych z nasion trudno jest przewidzieć dokładnie wielkość drzewa, plenność, wytrzymałość na mróz oraz odporność na choroby. Przy stosowaniu podkładek wegetatywnych, o cechach z góry dobrze znanych, można produkować drzewka o określonej sile wzrostu, porze wchodzenia w okres owocowania, plenności i wytrzymałości na mróz. Z tych względów podkładki wegetatywne przewyższają swą przydatnością dla sadownictwa podkładki otrzymane z nasion.

Do produkcji drzewek owocowych w Polsce stosuje się podkładki generatywne i wegetatywne. W produkcji drzewek dominowały do niedawna podkładki generatywne. Stosunkowo łatwe i szybkie rozmnażanie oraz dobre zrastanie się z zalecanymi odmianami decydowało o powszechnym ich stosowaniu do produkcji drzewek owocowych. Najważniejszą zaletą podkładek wegetatywnych jest duże ich wyrównanie genetyczne i określona siła wzrostu poszczególnych klonów. Przez szczepienie lub okulizację odmian uprawnych na określonych podkładkach wegetatywnych otrzymujemy drzewa karłowe, półkarłowe, silnie lub bardzo silnie rosnące. Dzięki tym głównie właściwościom podkładki wegetatywne są coraz powszechniej stosowane w nowoczesnym sadownictwie.